Bón phân cho rau đòi hỏi người trồng rau phải có sự hiểu biết về loại phân và liều dùng thích hợp thì mới tạo ra được rau sạch và an toàn cho người dùng
Khi đó hiệu quả sử dụng phân bón sẽ đạt mức tối ưu. Còn nếu lạm dụng phân bón, không những gây lãng phí, còn có thể gây ảnh hưởng xấu đến năng suất cây trồng và môi trường, tăng sâu bệnh dịch hại cho rau và quan trọng nhất là làm suy giảm sức khỏe người sử dụng rau.
Việc bón phân cho rau phân chia theo loại phân sử dụng như sau :
Phân hữu cơ :
Đối với phân hữu cơ cần bón đúng cách mới phát huy tác dụng, nên bón phân đã được ủ hoai hoặc đã qua quá trình xử lý bằng vi sinh và bón lót trước khi trồng. Hiện nay có một số phân hữu cơ vi sinh sử dụng nguồn từ phân chế biến từ rác thải thành phố, đây là loại phân không nên dùng cho bón phân cho rau vì trong rác thải thường có chứa hoặc tiềm ẩn các kim loại nặng như chì, thủy ngân, …và các vi khuẩn gây hại cho người như E.coli, Samonela, Coliform…
Thông thường người nông dân hay sử dụng phân chuồng ủ hoai để bón phân cho rau trong diện tích lớn. Riêng trồng rau trong nhà việc bón phân cho rau nên sử dụng các phân hữu cơ cao cấp như : phân trùn quế, phân dơi, bánh dầu đã xử lý …..
Dùng phân hữu cơ để bón phân cho rau trong giai đoạn bót lót cho cây con ( có trộn chung với giá thể khác như tro trấu – xơ dừa với tỉ lệ thích hợp ).
Ví dụ : Trộn phân trùn quế với tro trấu xơ dừa dùng tỉ lệ 1:1: 0.3
Ngoài ra có thể bón bổ sung trên bề mặt chậu khay sau mỗi đợt cắt thu hái rau lá với liều lượng như khuyến cáo của người bán.Nếu chỉ sử dụng phân hữu cơ bón cho rau thì hương vị rau càng đậm đà và nhiều vị tự nhiên hơn.Tuy nhiên cây rau trông không bắt mắt, lá nhỏ hơn, màu xanh nhạt hoặc hơi vàng.
Nên sử dụng phân hữu cơ để bón cho rau ăn lá trồng trong nhà như : rau húng các loại, rau xà lách, rau thơm…
Phân hóa học
Để giúp cây rau nhanh lớn nhanh ra lá người ta thường chọn phân hóa học hay còn gọi là phân vô cơ để bón phân cho rau trồng trong nhà.Đó là các loại phân có tên thương hiệu như : phân DAP, phân Ure, Phân NPK, lân… và một số phân bón lá thông qua việc phun bằng bình phun sương.
Khi trồng các loại rau lá như rau muống, rau cải, rau ăn trái, …mới bón phân cho rau bằng phân vô cơ và bón vào thời điểm rau còn nhỏ vừa chiết sang chậu, hay lúc cây rau đang lớn cho ra thân lá.Lưu ý thời gian bón phân cho rau bằng phân vô cơ phải cách từ 15-20 ngày mới được thu hoạch .Đó là thời gian cách ly an toàn cho người sử dụng tránh sự ngộ độc nitrat còn tồn dư trên lá rau.
Liều lượng bón phân cho rau bằng phân vô cơ phải tuân thủ theo sự hướng dẫn trên bao bì, để đảm bảo an toàn nên pha phân vô cơ trong nước sạch để tưới cho rau với tỉ lệ 1-3% tùy vào rau còn nhỏ hay trưởng thành.Nên tưới lúc chiều mát không mưa, và tưới đẩm rửa lại lá rau vào sáng sớm hôm sau để rau không bị cháy lá do ánh nắng mặt trời.
Ví dụ : Đối với cây rau cải, cây cà chua… còn nhỏ có 3-4 cặp lá pha 1 muỗng ca phê nhỏ phân ure cho thùng 8 lít nước sạch tưới cho cây.Còn rau muống, rau cải đang lớn gần gang tay có thể dùng muổng canh vừa đong phân ure rồi pha vào thùng 10 lít nước rồi tưới cho rau.( nhớ khuấy đều cho tan phân trong nước)
Nên sử dụng hợp lý giữa phân hữu cơ và phân vô cơ trong việc bón phân cho rau trồng trong nhà vừa kinh tế, vừa ngon miệng và đảm bảo sức khỏe cho cả gia đình.
Ngọc Hân tổng hợp
