Rau là loại thực phẩm không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày của mọi người và rau cũng là loại cây trồng có nhiều sâu bệnh gây hại.Vậy làm thế nào để sử dụng thuốc BVTV (bảo vệ thực vật) phòng trừ sâu bệnh trên cây rau mà vẩn đảm bảo sức khỏe người sử dụng và môi trường xung quanh.
Nếu trồng rau trên diện tích lớn như các nhà vườn sản suất rau an toàn cung cấp cho thị trường thì cần thiết kết hợp cùng lúc nhiều biện pháp như: Diệt ổ trứng, sâu non bằng tay, dùng lưới chắn côn trùng để hạn chế được nhiều sâu hại nhất là thời điểm trái vụ, dùng màng phủ đất nhằm hạn chế nhiều loại sâu bệnh truyền từ đất, sử dụng các loại bẫy bã như bẫy chua ngọt, bẫy dính, bẫy pheromone để bắt côn trùng trưởng thành hoặc dùng thiên địch để kìm hãm một số côn trùng có hại,…
Tuy nhiên khi thời tiết bất thường, mưa kéo dài ngày rồi nắng gắt tạo điều kiện thuận lợi cho sâu bệnh phát triển mạnh.Lúc này phải sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc hóa chất là hiệu quả nhất.
Phân loại thuốc BVTV :
Việc phân loại thuốc BVTV có thể thực hiện theo nhiều cách như phân loại theo đối tượng phòng trừ (thuốc trừ sâu, thuốc trừ bệnh,…) hoặc phân loại theo gốc hóa học (nhóm clo hữu cơ, nhóm lân hữu cơ,…). Các thuốc trừ sâu có nguồn gốc khác nhau thì tính độc và khả năng gây độc khác nhau:
– Nhóm thuốc thảo mộc: có độ độc cấp tính cao nhưng mau phân hủy trong môi trường.
– Nhóm clo hữu cơ: nhóm này có độ độc cấp tính tương đối thấp nhưng tồn lưu lâu trong cơ thể người, động vật và môi trường, gây độc mãn tính nên nhiều sản phẩm bị cấm hoặc hạn chế sử dụng.
– Nhóm lân hữu cơ: độ độc cấp tính của các loại thuốc thuộc nhóm này tương đối cao nhưng mau phân hủy trong cơ thể người và môi trường hơn so với nhóm clo hữu cơ.
– Nhóm carbamate: Mipcin, Bassa, Sevin,…đây là thuốc được dùng rộng rãi bởi vì thuốc tương đối rẻ tiền, hiệu lực cao, độ độc cấp tính tương đối cao, khả năng phân hủy tương tư nhóm lân hữu cơ.
– Nhóm Pyrethoide (Cúc tổng hợp): Decis, Sherpa, Sumicidine, nhóm này dễ bay hơi và tương đối mau phân hủy trong môi trường và cơ thể người.
– Các hợp chất pheromone: Là những hóa chất đặc biệt do sinh vật tiết ra để kích thích hành vi của những sinh vật khác cùng loài. Các chất điều hòa sinh trưởng côn trùng (Nomolt, Applaud,…): là những chất được dùng để biến đổi sự phát triển của côn trùng. Chúng ngăn cản côn trùng biến thái từ tuổi nhỏ sang tuổi lới hoặc ép buộc chúng phải trưởng thành từ rất sớm: Rất ít độc với người và môi trường.
– Nhóm thuốc trừ sâu vi sinh (Dipel, Thuricide, Xentari, NPV,….): Rất ít độc với người và các sinh vật không phải là dịch hại.
– Ngoài ra còn có nhiều chất có nguồn gốc hóa học khác, một số sản phẩm từ dầu mỏ được dùng làm thuốc trừ sâu.
Các nguyên tắc sử dụng thuốc BVTV an toàn cho rau
- Nên sử dụng thuốc BVTV có độc tính trung bình hay ít đôc, thường trên bao bì thuốc BVTV có dán vạch màu vàng xanh lam hay vạch màu xanh lá cây.
- Nên sử dụng thuốc BVTV nhanh bị phân hũy , khi phun thuốc BVTV vào môi trường thì hoạt chất của thuốc sẽ bị phân hũy bởi nhiệt, bởi quà trình sinh hóa của cây, bởi vi sinh vật ….cho đến khi không còn độc tính tồn tại nửa. Thuốc BVTV thuôc nhóm cúc tổng hợp, nhóm thảo mộc, nhóm vi sinh bị phân hũy rất nhanh.
- Không dùng quá liều thuốc BVTV theo khuyến cáo, vì dùng quá liều sẽ gây dư lượng thuốc trên rau khi thu hoạch, nên luân phiên nhiều loại thuốc để tránh lờn thuốc.
- Đảm bảo thời gian cách ly và đúng kỹ thuật.
Ví dụ : khi cây rau đang lớn thời gian thu hoạch còn dài thì dùng thuốc nhóm cúc tổng hợp để trừ sâu đặc trị.Khi gần tới ngày thu hoạch nên dùng thuốc có nguồn gốc vi sinh thảo mộc hay có thời gian cách ly ngắn từ 3-5 ngày.Có như vậy mới đảm bảo an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.
Theo chi cục BVTV TPHCM
