Chất điều hòa sinh trưởng thực vật- Tên gọi này đã tự nói lên vai trò của nó ở trong cây. Người ta ví nó giống như vai trò một chất hormone trong cơ thể con người.
Chất điều hòa sinh trưởng nếu thừa hay thiếu đều làm cây phát triển không bình thường. Để chất điều hòa sinh trưởng làm được vai trò của một hormone, trong cây thường có cả các chất kích thích, nhưng cũng có cả các chất kìm hãm sinh trưởng. Khi thừa một chất kích thích nào đó, ví dụ, thừa chất acid Giberellic mà thiếu một chất kìm hãm nào đó thì cây sẽ bị kéo dài thời kỳ sinh trưởng đến nỗi không thể ra hoa, kết quả được.
Trong lá và đọt non của xoài cát Hòa Lộc, do hàm lượng chất điều hòa sinh trưởng nhóm Giberellin quá cao nên kìm hãm quá trình hình thành mầm hoa, làm cho cây khó ra hoa. Để khắc phục hiện tượng này, ta phải tưới Paclobutrazol vào để làm giảm hàm lượng acid Giberellic xuống, lúc đó cây mới hình thành mầm hoa được.Người ta đã coi quy trình xử lý Paclobutrazol lên xoài, sau đó cách 2-3 tháng, phun tiếp Thioure 0,5-0,7% là hoàn toàn có thể làm cho xoài cát Hòa Lộc và các cây khác như điều ra hoa trái vụ hay ra hoa sớm để bán được giá hơn là để ra hoa chính vụ.
Trên một số cây ăn quả khác người ta dùng chất điều hòa sinh trưởng nhóm Cytokinin phun lên cây trước lúc ra hoa làm hoa ra nhiều hơn, quả đậu sai hơn.
Dùng Ethephon xử lý lên cây cà phê vối làm cà phê chín đồng đều hơn. Người ta đã dùng chất CCC: (Chlorcholin chlorid ; Cycocel; chlomequat Chloride ) phun lên cây làm cho cây bông rụng lá để dễ thu hoạch, làm cho quá trình chế biến bông được dễ dàng hơn.
Các chất điều hòa sinh trưởng thực vật cũng được ứng dụng khá rộng rãi một cách riêng lẻ hoặc phối trộn với các vi lượng, phun lên lá làm hoa ra đồng đều, quả đậu nhiều hơn. Tuy nhiên, do chất điều hòa sinh trưởng thực vật gây tác dụng lên cây ở liều lượng rất thấp, ứng dụng sai sẽ gây tác hại khó lường. Vì vậy người sử dụng nó cần được hướng dẫn cụ thể và thực hiện đúng.
TS. Nguyễn Đăng Nghĩa
